Theo thống kê của Hiệp hội Đái tháo đường Thế giới (IDF), năm 2019 toàn thế giới có 463 triệu người (trong độ tuổi 20-79) mắc bệnh tiểu đường. Dự kiến sẽ có 578 triệu người vào năm 2030 và 700 triệu người vào năm 2045. Tuy nhiên, gần một nửa số người đang sống với bệnh tiểu đường (độ tuổi 20-79) không được chẩn đoán (46,5%), nghĩa là cứ 2 người mắc bệnh sẽ có một người không biết mình bị bệnh.
Bệnh tiểu đường có một số dấu hiệu người dân có thể tự nhận biết, từ đó nhờ sự tư vấn của bác sĩ để tầm soát, phát hiện bệnh sớm.
Bác sĩ chuyên khoa II Trần Đỗ Lan Phương, Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, khuyến cáo, điều trị bệnh ở giai đoạn muộn sẽ có nguy cơ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Hiểu biết về triệu chứng của bệnh sẽ giúp phát hiện sớm, điều trị hiệu quả ngay từ giai đoạn đầu.
Triệu chứng của tiểu đường tuýp I
Bác sĩ Lan Phương chia sẻ thêm, các triệu chứng của thể tiểu đường tuýp I thường diễn tiến nhanh, có thể xuất hiện vài ngày hoặc vài tuần với các biểu hiện điển hình gồm:
– Cảm thấy đói và mệt: thông thường, cơ thể sẽ chuyển đổi thực phẩm ăn vào thành glucose để các tế bào lấy năng lượng. Các tế bào sẽ cần đến insulin để có thể hấp thụ glucose. Tuy nhiên, khi cơ thể không tạo ra đủ lượng insulin cần thiết hoặc các tế bào của cơ thể kháng lại insulin được tạo ra sẽ khiến glucose không thể hấp thu và tạo năng lượng. Chính điều này khiến bệnh nhân sẽ cảm thấy đói và mệt mỏi hơn so với bình thường.
– Thường xuyên khát nước, đi tiểu nhiều: người bình thường đi tiểu 4-7 lần trong vòng 24 giờ, nhưng ở bệnh nhân tiểu đường tuýp I sẽ đi tiểu nhiều lần hơn. Ở người bình thường, cơ thể sẽ tái hấp thu glucose khi đi qua thận, còn ở bệnh nhân tiểu đường, lượng glucose trong máu bị đẩy lên cao khiến thận không thể hấp thu. Kết quả là glucose sẽ được thải qua đường tiểu kéo theo thải nước, khiến cơ thể tạo nhiều nước tiểu, bệnh nhân đi tiểu thường xuyên hơn. Đi tiểu nhiều gây ra tình tình trạng mất nước, bệnh nhân sẽ rất khát nên cần uống nước, nhưng chính vì vậy lại càng đi tiểu nhiều hơn.
– Khô miệng, ngứa da: bệnh nhân sẽ đi tiểu nhiều hơn khiến cơ thể bị mất nước, làm cho vùng miệng cảm thấy bị khô. Da khô có thể khiến bệnh nhân bị ngứa.
– Sụt cân: một số trường hợp bệnh nhân ăn nhiều nhưng vẫn sụt cân sau vài tuần do mất nước, do ly giải mô mỡ, mô cơ.
Triệu chứng của tiểu đường tuýp II
Ở thể tiểu đường tuýp II, các triệu chứng tiến triển âm thầm và phát triển trong nhiều năm, hầu hết bệnh nhân không gặp những triệu chứng rõ ràng như thể tiểu đường tuýp I nên khó phát hiện.
Bệnh có thể vô tình được phát hiện qua xét nghiệm glucose máu hoặc có những biến chứng như vết thương nhiễm trùng lâu lành. Một số dấu hiệu nghi ngờ cần thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán bệnh gồm:
– Nhiễm trùng nấm men: cả hai giới đều có thể gặp phải tình trạng này nếu mắc bệnh tiểu đường. Nấm men sẽ ăn glucose, do đó sự tập trung nhiều glucose sẽ khiến nấm phát triển mạnh. Bệnh nhân có thể thấy nhiễm trùng ở bất kỳ nếp gấp ẩm của da, ở giữa ngón tay, ngón chân, vùng dưới ngực, thậm chí xung quanh hoặc trong cơ quan sinh dục.
– Vết thương chậm lành: lượng đường trong máu quá cao có thể sẽ ảnh hưởng đến lưu lượng máu của toàn bộ cơ thể, gây tổn thương hệ thần kinh, khiến khó chữa lành các vết thương. Bệnh nhân có thể thấy đau hoặc tê ở chân. Đó cũng chính là biểu hiện của tổn thương thần kinh.
Triệu chứng của tiểu đường thai kỳ
Phụ nữ mang thai bị tiểu đường thai kỳ thường không có triệu chứng rõ ràng. Sản phụ có thể sẽ khát nước hơn bình thường, thường xuyên đi tiểu hơn. Bệnh thường được chẩn đoán ở 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ nhờ thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose 3 mẫu lúc thai 24-28 tuần tuổi, trước đó chưa ghi nhận bệnh tiểu đường tuýp I hoặc tuýp II.
Ngọc An